Νέα δεδομένα στις γονικές παροχές - Πως να γλυτώσετε φόρο. - 20/06/2012

Είστε σίγουροι ότι ξέρετε τα πάντα για τις γονικές παροχές;Δεν νομίζουμε. Γιαυτό καλό θα είναι να διαβάσετε με προσοχή το αφιέρωμα του fpress.gr, προκειμένου να μάθετε όλες τις λεπτομέρειες που θα σας γλυτώσουν αρκετά χρήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι υπ. Οικονομικών επανήλθε με έναν οδηγό, ο οποίος εντοπίζει τα σημαντικότερα σημεία και λάθη που έχουν γίνει.

Ποιά είναι τα κόστη μεταβίβασης ακινήτου με γονική παροχή?
Όσοι θελήσουν να σπεύσουν τώρα για τις γονικές παροχές, θα πρέπει να υπολογίσουν τους φόρους και τα έξοδα που επιβάλλονται. Ασφαλώς, μόνο η φορολογική κλίμακα δεν βοηθάει. Θα πρέπει να συνυπολογιστούν και τα υπόλοιπα έξοδα που είναι:
• Η αμοιβή του συμβολαιογράφου η οποία εξακολουθεί να υπολογίζεται με συντελεστή 1% έως του ποσού των 120.000 ευρώ και 0,70% έως 380.000 ευρώ . Στην αμοιβή προστίθεται και ο ΦΠΑ 23%.
• Τα έξοδα μεταγραφής που συνήθως διαμορφώνονται στο 0,775% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
• Το ποσό που πληρώνει ο ιδιοκτήτης στο ταμείο νομικών και το οποίο επίσης διαμορφώνεται στο 0,775% επί της αξίας του ακινήτου.
Το συνολικό κόστος –φόρων και εξόδων- αναφέρεται στον πίνακα που ακολουθεί:
 
 
Φόρος
Αμοιβή Συμβολαιογράφου
Έξοδα μεταγραφής
Ταμείο Νομικών
Σύνολο
50.000
0
615
387,5
387,5
1.390
75.000
0
922,5
581,25
581,25
2.085
100.000
0
1.230
775
775
2.780
120.000
0
1.500,6
930
930
3.360,6
150.000
0
1.758,9
1.162,5
1.162,5
4.83,9
200.000
500
2.189,4
1.550
1.550
5.789,4
250.000
1000
2.619,9
1.937,5
1.937,5
7494,9
300.000
1500
3.050,40
2.325
2.325
9.200,4
350.000
4000
3.480,9
2.712,5
2.712,5
12,905,9
400.000
6500
3.899,1
3.100
3.100
16.599,1
450.000
9000
4.298,9
3.487,5
3.487,5
20.273,9
500.000
11500
4.698,6
3.875
3.875
23.948,6


Πώς να γλυτώσετε φόρο στην γονική παροχή?
Πριν από τις εκλογές, στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο ο Λ. Παπαδήμος ενημέρωσε τους υπουργούς του για όλα όσα πρέπει να γίνουν μέχρι τον Ιούνιο. Μάλιστα το οικονομικό γραφείο του πρώην Πρωθυπουργού είχε κωδικοποιήσει τις εκκρεμότητες σε μια λίστα, και την παρέδωσε στους υπουργούς έτσι ώστε να την παραδώσουν στους διαδόχους τους.
Αν και εφόσον μετά την εκλογική αναμέτρηση προκύψει κυβέρνηση η οποία θα συνεχίσει να υλοποιεί το μνημόνιο τότε, μεταξύ άλλων θα πρέπει να υλοποιηθεί άμεσα και η "επιταγή" του μνημονίου που προβλέπει αύξηση των αντικειμενικών αξιών. Η συγκεκριμένη παράγραφος της λίστας γράφει: "Φορολογική πολιτική: Η Κυβέρνηση αναθεωρεί τις αντικειμενικές αξίες της ακίνητης περιουσίας, προκειμένου αυτές να ευθυγραμμιστούν µε τις τιµές της αγοράς. [Ιούνιος 2012] (MoU, παρ. 2.3)"
Το ερώτημα λοιπόν που πλανάται εδώ και μήνες πάνω από τα κεφάλια των γονιών που θέλουν να μεταβιβάσουν ακίνητα στα παιδιά τους είναι ένα και μοναδικό. Να μεταβιβάσω τώρα στα παιδιά μου ή να περιμένω;
Η απάντηση είναι απλή κατά κάποιο τρόπο και δεν είναι άλλη από αυτή:
Εξαρτάται από το τι κυβέρνηση θα προκύψει.
Αν είναι μνημονιακού προσανατολισμού τότε κατά πάσα πιθανότητα θα ακολουθήσει πιστά τις οδηγίες του μνημονίου, αφού ο προϋπολογισμός του 2012 προβλέπει συγκεκριμένα έσοδα από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών. Εδώ θα πρέπει να σπεύσετε.
Αν η νέα κυβέρνηση θα είναι αντιμνημονιακού προσανατολισμού, ενδεχομένως αυτό το μέτρο μπορεί και να μην υλοποιηθεί ή να καθυστερήσει. Τότε δεν πρέπει να βιαστείτε.
Βέβαια υπάρχουν και γονείς που θέλουν να προχωρήσουν τώρα σε γονική παροχή άσχετα από το τι θα γίνει στο μέλλον.Αυτοί λοιπόν πρέπει να γνωρίζουν πως μπορούν να "γλυτώσουν" φόρο, αλλά και πόσα θα πληρώσουν. Το fpress ανέλυσε τα δεδομένα και σας τα παρουσιάζει
 
Πως να γλυτώσετε φόρο στην περίπτωση που κάνετε τώρα τη γονική παροχή.
Οι συμβολαιογράφοι, συνήθως συστήνουν στους γονείς να κάνουν γονική παροχή μόνο της ψιλής κυριότητας και όχι της πλήρους κυριότητας. Οι λόγοι είναι πολλοί. Ο κυριότερος όμως είναι ότι:

Μειώνεται το συνολικό κόστος καθώς η φορολογητέα αξία περιορίζεται σημαντικά.
Παράλληλα το παιδί που θα πάρει την ψιλή κυριότητα, δεν χάνει το δικαίωμα να αγοράσει στο μέλλον πρώτη κατοικία, απολαμβάνοντας τα πλεονεκτήματα που προβλέπει η φορολογική νομοθεσία (υψηλό αφορολόγητο κατά την αγορά, δικαίωμα εκταμίευσης επιδοτούμενου δανείου κλπ).
Επίσης μετά το θάνατο του γονιού, η ψιλή κυριότητα ενώνεται με την επικαρπία (δηλαδή το περιουσιακό στοιχείο που έχει κρατήσει ο γονιός στην κατοχή του) χωρίς επιπλέον φόρο.
 
Η αξία της επικαρπίας, όταν ο επικαρπωτής είναι φυσικό πρόσωπο, ορίζεται ως ποσοστό της αξίας της πλήρους κυριότητας ανάλογα με την ηλικία αυτού ως εξής:
Στα 8/10, αν ο επικαρπωτής δεν έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.
Στα 7/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.
Στα 6/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 30ό έτος της ηλικίας του.
Στα 5/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 40ό έτος της ηλικίας του.
Στα 4/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 50ό έτος της ηλικίας του.
Στα 3/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 60ό έτος της ηλικίας του.
Στα 2/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας του.
Στο 1/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 80ό έτος της ηλικίας του.
 
Παράδειγμα 1ο :
Ακίνητο αντικειμενικής αξίας 100.000 που θα μεταβιβαστεί από γονιό ηλικίας 61 έως 70 ετών στο παιδί του, χωρίς ο ίδιος να κρατήσει την επικαρπία
Φόρος μεταβίβασης: 0 ευρώ
Αμοιβή συμβολαιογράφου: 1254,6 ευρώ
Ταμείο Νομικών: 775 ευρώ
Εξοδα μεταγγραφής: 775 ευρώ
Σύνολο: 2804,6 ευρώ

Για το ίδιο ακίνητο αν ο γονιός κρατήσει την επικαρπία, τότε η αξία του ακινήτου μειώνεται κατά 30% (70.000 ευρώ) διότι αυτό προβλέπεται από την κλίμακα που διαβάσατε παραπάνω λόγω ηλικίας του γονιού
Φόρος μεταβίβασης: 0 ευρώ
Αμοιβή συμβολαιογράφου: 885,6 ευρώ
Ταμείο Νομικών: 542,5 ευρώ
Εξοδα μεταγγραφής: 542,5 ευρώ
Σύνολο: 2070,6 ευρώ
Προκύπτει κέρδος 734 ευρώ

Παράδειγμα 2ο
Ακίνητο αντικειμενικής αξίας 150.000 που θα μεταβιβαστεί από γονιό ηλικίας 71 έως 80 ετών στο παιδί του, χωρίς ο ίδιος να κρατήσει την επικαρπία
Φόρος μεταβίβασης: 0 ευρώ
Αμοιβή συμβολαιογράφου: 1758,9 ευρώ
Ταμείο Νομικών: 1162,5
Εξοδα μεταγγραφής: 1162,5 ευρώ
Σύνολο: 4083,9 ευρώ

Για το ίδιο ακίνητο αν ο γονιός κρατήσει την επικαρπία, τότε η αξία του ακινήτου μειώνεται κατά 20% (αξία ακινήτου 120.000 ευρώ) όπως αυτό προβλέπεται από την κλίμακα που διαβάσατε παραπάνω λόγω ηλικίας του γονιού
Φόρος μεταβίβασης: 0 ευρώ
Αμοιβή συμβολαιογράφου: 1500,6 ευρώ
Ταμείο Νομικών: 930 ευρώ
Εξοδα μεταγγραφής: 930 ευρώ
Σύνολο: 3.360,6 ευρώ
Προκύπτει κέρδος 723 ευρώ
 
Παράδειγμα 3ο
Ακίνητο αντικειμενικής αξίας 200.000 που θα μεταβιβαστεί από γονιό ηλικίας 71 έως 80 ετών στο παιδί του, χωρίς ο ίδιος να κρατήσει την επικαρπία
Φόρος μεταβίβασης: 500 ευρώ
Αμοιβή συμβολαιογράφου: 2189,4 ευρώ
Ταμείο Νομικών: 1550 ευρώ
Εξοδα μεταγγραφής: 1550 ευρώ
Σύνολο: 5.789,4 ευρώ

Για το ίδιο ακίνητο αν ο γονιός κρατήσει την επικαρπία, τότε η αξία του ακινήτου μειώνεται κατά 20% (αξία ακινήτου 160.000 ευρώ) όπως αυτό προβλέπεται από την κλίμακα που διαβάσατε παραπάνω λόγω ηλικίας του γονιού
Φόρος μεταβίβασης: 100 ευρώ
Αμοιβή συμβολαιογράφου: 1845 ευρώ
Ταμείο Νομικών: 1240 ευρώ
Εξοδα μεταγγραφής: 1240 ευρώ
Σύνολο: 4.425 ευρώ
Προκύπτει κέρδος 1364,4 ευρώ

Παράδειγμα 4ο
Σε αυτό το παράδειγμα θα μειώσουμε την ηλικία του γονιού κατά 10 χρόνια και θα υπολογίσουμε τα έξοδα για το ίδιο ακίνητο με το προηγούμενο. Δηλαδή ακίνητο αντικειμενικής αξίας 200.000 που θα μεταβιβαστεί από γονιό ηλικίας από 61 έως 70 ετών στο παιδί του, χωρίς ο ίδιος να κρατήσει την επικαρπία
Φόρος μεταβίβασης: 500 ευρώ
Αμοιβή συμβολαιογράφου: 2189,4 ευρώ
Ταμείο Νομικών: 1550 ευρώ
Εξοδα μεταγγραφής: 1550 ευρώ
Σύνολο: 5.789,4 ευρώ

Για το ίδιο ακίνητο αν ο γονιός κρατήσει την επικαρπία, τότε η αξία του ακινήτου μειώνεται κατά 30% (αξία ακινήτου 140.000 ευρώ) όπως αυτό προβλέπεται από την κλίμακα που διαβάσατε παραπάνω λόγω ηλικίας του γονιού
Φόρος μεταβίβασης: 0 ευρώ
Αμοιβή συμβολαιογράφου: 1830 ευρώ
Ταμείο Νομικών: 1085 ευρώ
Εξοδα μεταγγραφής: 1085 ευρώ
Σύνολο: 4.000 ευρώ
Προκύπτει κέρδος 1789 ευρώ

Και μην ξεχνάτε ότι μετά το θάνατο του γονιού, η ψιλή κυριότητα ενώνεται με την επικαρπία (δηλαδή το περιουσιακό στοιχείο που έχει κρατήσει ο γονιός στην κατοχή του) χωρίς επιπλέον φόρο.


Ποιος είναι υπόχρεος υποβολής δήλωσης φόρου δωρεάς - γονικής παροχής;
Είναι οι συμβαλλόμενοι δωρητής - δωρεοδόχος, γονέας - τέκνο και, σε περίπτωση άτυπης δωρεάς, ο δωρεοδόχος (άρθρο 85).

Ποια είναι η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φόρου δωρεάς -γονικής παροχής;
Η δήλωση υποβάλλεται πριν από την κατάρτιση του συμβολαίου, το οποίο συντάσσεται με βάση θεωρημένο αντίγραφο της δήλωσης, και, προκειμένου για άτυπες δωρεές, μέσα σε έξι μήνες από την παράδοση του αντικειμένου της δωρεάς στο δωρεοδόχο (άρθρο 86).

 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις απαλλαγής από το φόρο κληρονομιών και γονικών παροχών για την απόκτηση της πρώτης κατοικίας;
Ο κληρονόμος (σύζυγος ή τέκνο του κληρονομουμένου) ή το τέκνο που αποκτά τη γονική παροχή ή ο σύζυγος αυτού ή τα ανήλικα τέκνα τους, να μην έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία ή ιδανικό μερίδιο κατοικίας που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Οι στεγαστικές ανάγκες θεωρείται ότι καλύπτονται αν το συνολικό εμβαδόν των ανωτέρω ακινήτων (και των λοιπών αντίστοιχων κληρονομιαίων ακινήτων) είναι 70 τ.μ. προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου.(άρθρα 26 ενότητα Α' και 43 ενότητα Α').

Ποια είναι τα αφορολόγητα ποσά για την απόκτηση πρώτης κατοικίας αιτία θανάτου ή γονικής παροχής;
Η απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 € για κάθε ανήλικο ή άγαμο κληρονόμο και μέχρι 250.000 € για έγγαμο, η οποία προσαυξάνεται κατά 25.000 € για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 € για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος. Στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ. μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα. Επίσης χορηγείται απαλλαγή για οικόπεδο αξίας μέχρι 50.000 € για κάθε ανήλικο ή άγαμο κληρονόμο και μέχρι 100.000 € για κάθε έγγαμο κληρονόμο, προσαυξανόμενη κατά 10.000 € για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 € για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα. Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον στο δικαιούχο κληρονόμο ή κληροδόχο περιέρχεται μία μόνο κατοικία ή ένα οικόπεδο εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου.
Αντίστοιχη απαλλαγή παρέχεται και κατά τη γονική παροχή πρώτης κατοικίας.

Σε πόσες δόσεις καταβάλλεται ο φόρος κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών;
α) Σε 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις των 500 €, αν η βεβαίωση έγινε με βάση τη δήλωση του υποχρέου ή την έκδοση οριστικής πράξης ή μετά από συμβιβασμό και την καταβολή του 1/5 ή ύστερα από απόφαση δικαστηρίου ή από δικαστικό συμβιβασμό.
β) Σε 6 ίσες μηνιαίες δόσεις των 500 €, αν η βεβαίωση του 50% του φόρου έγινε μετά από άσκηση προσφυγής.
Σε περίπτωση κληρονομιάς, αν ο κληρονόμος είναι ανήλικος, ο αριθμός των δόσεων διπλασιάζεται.

Πότε παραγράφεται το δικαίωμα του δημοσίου για επιβολή φόρου κληρονομιάς ή δωρεάς, γονικής παροχής;
Παραγράφεται μετά την πάροδο 10 ετών αν υποβλήθηκε δήλωση, ή 15 ετών αν δεν υποβλήθηκε δήλωση.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω το δικαίωμα του δημοσίου είναι παραγραμμένο για όλες τις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι 31-12-1994.

Ποια είναι τα αφορολόγητα όρια και οι φορολογικοί συντελεστές στη φορολογία  γονικών παροχών;

α)  H αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής κτήση ακινήτων ή εμπράγματων ή ενοχικών δικαιωμάτων επί ακινήτων
   
Κλιμάκια (σε ευρώ)
Συντελεστής κλιμακίου (%)
Φόρος κλιμακίου (σε ευρώ)
Φορολογητέα περιουσία (σε ευρώ)
Φόρος που αναλογεί (σε ευρώ)
150.000
---
150.000
150.000
1
1.500
300.000
1.500
300.000
5
15.000
600.000
16.500
Υπερβάλλον
10
 
 
 
 
β) Η αιτία γονικής παροχής κτήση μετρητών φορολογείται αυτοτελώς, με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) ενώ η αιτία δωρεάς κτήση μετρητών φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) για δωρεοδόχους που υπάγονται στην Α' κατηγορία, είκοσι τοις εκατό (20%) για δωρεοδόχους που υπάγονται στη Β' κατηγορία και σαράντα τοις εκατό (40%) για δωρεοδόχους που υπάγονται στη Γ' κατηγορία.