Περισσότεροι από 1 εκατ. ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που έτρεξαν να νομιμοποιήσουν ακίνητά τους, άκουσαν με ανακούφιση το ΣτΕ να εκδίδει απόφαση με την οποία ο νόμος της 4178/2013 για την νομιμοποίηση των αυθαιρέτων είναι συνταγματικός

 

Με την υπ΄ αριθμ. 1858/2015 απόφασή της η Ολομέλεια απέρριψε ως απαράδεκτες τις προσφύγες κατοίκων του Αμαρουσίου.

Η απόφαση αυτή έχει και… δημοσιονομικό αποτέλεσμα καθώς τα εκατοντάδες χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα που νομιμοποιούνται και με δικαστική βούλα θα πρέπει να δηλωθούν στο Ε9 και στους δήμους, επομένως θα πληρώνουν ΕΝΦΙΑ, δημοτικά τέλη κ.λπ. Και προφανώς μια αντίθετη απόφαση θα προκαλούσε σοβαρά προβλήματα στους ιδιοκτήτες που προχώρησαν σε τακτοποίηση και σε όσους θέλουν τώρα να το κάνουν.

Η Ολομέλεια του ΣτΕ (πρόεδρος ο Σωτήρης Ρίζος και εισηγητής ο Σύμβουλος Επικρατείας Κωνσταντίνος Κουσούλης), έκρινε ότι δεν προσκρούει σε καμία συνταγματική διάταξη ο νόμος 4178/2013 για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμηση, που προβλέπει την διατήρηση για μεγάλο χρονικό διάστημα των αυθαιρέτων, την εξαίρεση τους από την κατεδάφιση, κ.λπ.

Στη δικαστική απόφαση επισημαίνεται ότι από τη δέσμη μέτρων που θεσμοθετούνται προς αποτροπή συνέχισης της άνομης οικοδομικής δραστηριότητας για το μέλλον, κρίνεται ότι οι σχετικές ρυθμίσεις του νόμου 4178/2013 που αναφέρονται στα αυθαίρετα του παρελθόντος είναι συνταγματικά ανεκτές.

Όμως, η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι είναι αντίθετες στις Συνταγματικές διατάξεις: 1) για τη διάκριση των εξουσιών (άρθρο 26 του Συντάγματος), 2) το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 του Συντάγματος) και 3) την υποχρέωση συμμόρφωση της Πολιτείας προς τις δικαστικές αποφάσεις (άρθρο 95 του Συντάγματος), η ευνοϊκή εκείνη διάταξη του άρθρου 23 του νόμου 4178/2013, που προβλέπει ότι μπορούν να τακτοποιηθούν (νομιμοποιηθούν) τα ακίνητα που έχουν κριθεί αυθαίρετα και κατεδαφιστέα με τελεσίδική δικαστική απόφαση.

Να επισημανθεί ότι, εν τω μεταξύ, η διάταξη του άρθρου 23 του νόμου 4178/2013, αντικαστάθηκε με νέα, η οποία προβλέπει ότι παραμένουν κατεδαφιστέα τα ακίνητα που κρίθηκαν αυθαίρετα με δικαστική απόφαση.

Επίσης, οι σύμβουλοι Επικρατείας δεν δέχθηκαν και απέρριψαν ως απαράδεκτο τον ισχυρισμό ότι ο επίμαχος νόμος για την νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, προσκρούει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).

Τα στοιχεία

Σύμφωνα με στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου, που διαχειρίζεται για λογαριασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος τη ρύθμιση νομιμοποίησης αυθαιρέτων, το σύνολο των δηλώσεων αυθαιρέτων μέσω των νόμων 4014/11 και 4178/13 ανέρχεται στις 851.415 (7 Μαρτίου 2015). Από αυτές, οι 289.175 κατατέθηκαν μέσω του ν. 4178/13, οι 262.716 είχαν υποβληθεί μέσω του προηγούμενου νόμου και ζήτησαν ένταξη στη νέα ρύθμιση. Τέλος 299.524 δηλώσεις παραμένουν «στον αέρα», καθώς υποβλήθηκαν μέσω του ν. 4014/11, που κρίθηκε αντισυνταγματικός και ακυρώθηκε, αλλά δεν μεταφέρθηκαν στον νέο νόμο.

 

Οσον αφορά το στάδιο της διαδικασίας νομιμοποίησης, από τις 289.175 δηλώσεις που υποβλήθηκαν μέσω του νέου νόμου, οι 119.061 βρίσκονται ακόμα στο αρχικό στάδιο, χωρίς να έχουν καταβάλει παράβολο. Σε διάφορα στάδια της διαδικασίας βρίσκονται 140.390 δηλώσεις, ενώ σε 72.045 περιπτώσεις έχει καταβληθεί το σύνολο του προστίμου και η διαδικασία νομιμοποίησης ολοκληρώθηκε.

 

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις 299.524 δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2011-2013 μέσω του ν. 4014/11 και δεν «μεταφέρθηκαν» στη νέα ρύθμιση, περισσότερες από τις μισές (συγκεκριμένα οι 176.021) βρίσκονται στο αρχικό στάδιο της διαδικασίας, χωρίς να έχουν καταβάλει παράβολο και επομένως πρέπει βασίμως να θεωρηθεί ότι δεν πρόκειται να ολοκληρώσουν τη διαδικασία νομιμοποίησης. Από τις 851.415 δηλώσεις αυθαιρέτων που έχουν υποβληθεί από το 2011 έως σήμερα, τη διαδικασία νομιμοποίησης έχει ολοκληρώσει περίπου το ένα τέταρτο, οι 205.986.